Crossen door het zand!

Op donderdag voelt Nils zich wel iets beter maar het houdt niet over, dus kruip ik achter het stuur. De rit door de vallei van de Dra, de langste rivier van Marokko gaat eerst door een prachtig berglandschap met steile hellingen met prachtige uitzichten!

Draa-vallei: palmbomen, dorpjes en prachtige bergen

In de vallei zelf staan eindeloze dadel-tuinen met in elk dorp meer of minder vervallen kashba’s. Dit zijn grote lemen huizen, gemaakt van bakstenen van klei en stro, waar de familie van de notabelen van het dorp woonden. Ook werden er de voorraden bewaard, voor als de nood aan de man kwam. Bakstenen van klei en stro hebben veel onderhoud nodig, dus deze kashba’s worden langzamerhand vervangen door moderne huizen van steen en beton, vaak wel in dezelfde stijl.

Oud en niwuw naast elkaar

In het dorpje Agzd is het vandaag markt. Nils is alweer moe en kruipt lekker zijn bed in; handig hoor: je huis bij je. Het is hartstikke leuk op de markt, het dagelijks leven in Marokko! 

Overzicht van de markt; gewoon op het zand

Er wordt van alles verkocht: natuurlijk groenten, vlees (niet gekoeld) en olijven, maar ook kleding, schoenen, toiletspullen, huishoudelijke zaken. Je kan het zo gek niet bedenken. Emmers en kleine tonnen worden van oude autobanden gemaakt. Gasflessen krijgen een tweede leven als schenkkan. De smid repareert landbouwwerktuigen ter plekke. Schapen en geiten staan boven op de vrachtwagens, of in een rijtje op de grond om verkocht te worden. Als je een geit niet wilt dragen, til je zijn voorpoten op en loopt langzaam vooruit. Dan moet het beest je wel volgen!

Autobanden en gasflessen krijgen een 2-de leven

 En overal zijn mensen, heel veel mensen. Foto’s maken is lastig, meestal mag het niet.Als ik een spiesje koop bij een lokaal tentje, mag ik wel een foto maken. 

We rijden door naar onze camping voor vandaag: onder de palmen, heel sfeervol. Helaas ook met veel schaduw, als eenmaal de zon weg is, is het hier koud. Ik ga wandelen met de hondenbezitters dwars door de palmen, samen vinden we de weg terug.

Camping onder de palmen

Vrijdag rijden we naar de rand van de Sahara naar een “camping” midden in het zand. Er is helemaal niets, maar de omgeving is prachtig! Hier blijven we een extra dag. 

"Camping"  in de woestijn

Ook hier duinen, hoewel kleiner

Nu het met Nils beter gaat, lijkt me erg leuk om in deze zandbak met 4 weeldrive een eindje te toeren. Onze reisgids, De Lonely Planet, geeft wat adressen. We hebben allemaal een Marokkaanse telefoon, dus bellen is simpel. Zowaar, de touroperator spreekt Engels: ja we kunnen voor de volgende dag iets afspreken. Toch maar even overleggen met de reisleiding. Die stelt voor om het te regelen via de camping-eigenaren. Zo gezegd, zo gedaan.

Zaterdagochtend staan twee vierwiel-aangedreven Toyota’s voor ons klaar met chauffeur. Er gaan nog zes medereizigers mee. Wat een belevenis om zo door het zand crossen! 

Wir-war van paden! 

Onze chauffeur weet prima de weg in die wirwar van paden. Zaid zegt dat hij een GPS in zijn hoofd heeft!

Het is een heel afwisselende tocht: schattige baby-kameeltjes die met hun moeders aan de rucola knabbelen (die bloeit daar, omdat het 2 weken geleden in de bergen geregend heeft). 

Mama met jong van 4 weken oud.  Hier onder zijn ze  2 maanden oud

 De waterput is in gebruik, een inheemse vrouw met een klein kind aan haar zijde, vult oude, versleten plastic flessen in alle soorten en maten, blijkbaar om mee te nemen. Een andere vrouw maakt kleine kameeltjes in een tentje om te verkopen. Natuurlijk koop ik er eentje. Maar als we bijna wegrijden zie ik dat ze een wegwerp-luier in haar hand heeft voor haar kindje….. Wat is echt ???

Waterput

Onze chauffeur zet vier jerrycans achter in zijn auto. Die worden 10 minuten later afgeleverd bij een nomade kampje. “Mijn familie”.

Nomaden kampje

Wij krijgen thee aangeboden en mogen even rondkijken. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat je hier zou moeten wonen: alleen een paar lappen om je te beschermen tegen de bijtende kou ‘s nachts. Er zijn twee zonnepanelen, die zijn vreselijk stoffig!

We rijden verder langs prachtige uitzichten, heel veel stenen en een oase waar zowaar water is, zelfs met kikkervisjes en kikkers.

Rond half twee komen de grote duinen, Erg Chigaga, in zicht, het reisdoel voor vandaag. Daar zijn meerdere kampen ingericht voor reizigers die een nachtje willen blijven in de woestijn. Meerdaagse kamelentochten hebben vaak Erg Chigaga als bestemming.

Zaid schenkt thee voor de lunch

Zaid geeft een groot pak af bij een van deze kampen. Dat is onze lunch! Wij gaan eerst nog een duin beklimmen zodat de koks tijd hebben. Zaid gaat nog even naar een ander kamp om een telefoon-batterij te laten opladen voor de nomadenfamilie.

Het eten is heerlijk en vooral gezellig. Na nog een wandeling gaan we terug richting een ander duin. De auto’s slippen door het zand, de weg wordt er niet beter op. Spectaculair! 

Door het mulle zand naar beneden

Weer klimmen we het duin op, hier willen we de zon zien ondergaan. De tijd doden we door kinderliedjes te zingen. Dan moeten we nog ruim een uur terug. Het wordt steeds donkerder, ook spectaculair. Gelukkig komen beide auto’s heelhuids in het kamp. Daar eten we met z’n allen een warme maaltijd, afgesloten door liedjes rond het kampvuur. Wat een bijzondere, prachtige dag. 

Vandaag een rij-dag, verder naar het Westen met lekkere koffie in de zon en vers brood bij de lunch. En ook hier in dit stenige wildcamp was de zonsondergang weer spectaculair.

Nils maakt weer grapjes: hij is beter, gelukkig. Wel zo gezellig.